Geen ligger hetzelfde in uniek kunstwerk

“Zowel de vorm als ondersteuning van de kunstwerken is bijzonder”

De Blankenburgverbinding verbindt vanaf 2024 de A20 bij Vlaardingen (noordoever) en de A15 bij Rozenburg (zuidoever) met elkaar middels een nieuwe snelweg, de A24. In opdracht van bouwconsortium BAAK levert Haitsma Beton de prefab betonnen liggers voor twee viaducten aan de zuidzijde. Bijzonder is dat geen van de 137 benodigde liggers hetzelfde zijn! Daarnaast vormen de natte knopen een grote uitdaging.


Foto: Concrete Bouw Fotografie

Natte knopen

De twee viaducten waarvoor Haitsma Beton de liggers heeft geleverd, zijn onderdeel van knooppunt Rozenburg, de verbinding tussen de A15 en de nieuw te realiseren snelweg. De viaducten kruisen de kabel- en leidingenstrook van havenbedrijf Rotterdam. In totaal worden vier viaducten over deze strook gebouwd, waarvan twee ter plaatse worden gestort.

“Zowel de vorm als ondersteuning van de kunstwerken is bijzonder”, zegt Beer Poelma, projectcoördinator van ‘Kunstwerk 21’. “De ondergrondse kabel- en leidingenstrook verbindt de daarop aangesloten industrie op de Maasvlakte met het hoofdnet. De viaducten zijn nodig omdat er geen zettingen in de ondergrond mogen optreden en omdat de kabels en leidingen bereikbaar moeten blijven voor bijvoorbeeld onderhoud. Naast de bestaande leidingenstrook ligt er een toekomstige leidingenstrook en zijn er ten noorden en zuiden hiervan nog twee toekomstige leidingstroken die vrijgehouden moeten worden. Het gevolg is dat het passen en meten is met de poeren en pijlers voor de ondersteuning van de viaducten, die tussen de gevoelige leidingenstroken staan.”

De wegdekken zijn ook complex. “Door de krommingen die er in de viaducten zit, hebben ze een verkantingswisseling, waarbij de verkanting overgaat van links naar rechts. Twee van de vier viaducten worden om uitvoeringstechnische redenen in het werk gemaakt. De andere twee viaducten bleken in overleg met Haitsma Beton wel in prefab uitvoerbaar. Om de vormgeving van alle vier de viaducten even slank te houden, zijn bij de opleggingen van de prefab liggers wel natte knopen nodig. Bovendien heb je bij natte knopen geen voegovergangen, waardoor er ook geen onderhoud in de toekomst nodig is.”

Tijdelijke ondersteuning

“De twee prefab viaducten bestaan beide uit vijf velden. Deze velden zijn opgebouwd uit HRP-railliggers met een afgeschuinde HKV-randkoker als randoplossing”, vertelt Hendrik Herder, accountmanager bij Haitsma Beton. “De natte knopen vormen een statisch bepaalde constructie, waarbij enkel op de landhoofden opleggingen worden toegepast. De liggers zijn op de koppen voorzien van ophangwapening en stekankers om de verbinding te realiseren met de natte knoop. Alle liggers worden ter plaatse van de oplegging tijdelijk ondersteund en na het storten van de natte knopen en druklaag kan deze verwijderd worden.”


Foto: Concrete Bouw Fotografie

“De enorme tijdelijke ondersteuning vind ik de grootste uitdaging in dit project”, zegt Poelma. “De kopse kant van de liggers, ligt maar liefst 4,00 meter uit het hart van de pijler! We moeten dus een complete stalen ondersteuningsconstructie opbouwen, om de liggers eerst tijdelijk op te leggen. Omdat de dekken ook nog aan de zijkanten uitsteken, is de ondersteuningsconstructie eveneens veel breder dan de pijler en onderliggende poer. Omdat de staalconstructie rust op de poer, is deze dan ook extra gedimensioneerd voor deze tijdelijke opvang.”

Het langste veld, met liggers van ruim 40 meter, wordt tijdelijk geheel ondersteund tijdens het storten van de druklaag. “Op deze manier kan de constructiehoogte gering blijven. Dat is ook vereist als gevolg van het wegalignement”, voegt Herder toe.

Unieke liggers

Een grote uitdaging vormen verder de scheve kruisingshoeken, in combinatie met de horizontale kromming van het kunstwerk. Herder: “Beide kunstwerken liggen in een horizontale bochtstraal. Normaliter passen we horizontaal gebogen liggers toe in deze situatie. Daarnaast is de breedte van de kunstwerken nergens gelijk. Door slim te spelen met voegbreedtes en schuine koppen van de HRP- en HKV-liggers, is met een relatief eenvoudige ligger een ingewikkeld kunstwerk opgebouwd. Alle 137 liggers van beide kunstwerken zijn op deze manier uniek. Geen enkele ligger is dus hetzelfde!”

Poelma besluit met de opmerking dat hij tevreden is met de samenwerking: “Ik heb eerder met Haitsma Beton samengewerkt. Bij dit soort complexe projecten is het best wel eens spannend, maar alle liggers worden volgens planning geleverd en ook door Haitsma Beton gemonteerd. Deze maand beginnen we met de montage van de liggers voor het tweede viaduct.”

Het project

De Blankenburgverbinding zorgt ervoor dat de drukte op de A15 en de Beneluxcorridor afneemt en de bereikbaarheid van de Rotterdamse haven naar de Randstad verbetert. De A24 wordt ingepast in de omgeving en voorzien van een landtunnel op de noordoever en een tunnel onder Het Scheur (het gedeelte tussen Nieuwe Waterweg en Nieuwe Maas). Ook wordt de A20 verbreed. De nieuwe rijksweg wordt in 2024 opengesteld.

In opdracht van Rijkswaterstaat ontwerpt, realiseert en onderhoudt BAAK de Blankenburgverbinding (A24) over een periode van 20 jaar. BAAK is een combinatie van Ballast Nedam, DEME Group en Macquarie.